ΑΓΓΕΛΙΚΗ  ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ – ΚΑΛΛΙΑΝΙΩΤΗ ( 1918 – 2007)

 Η ιστορία της μητέρας μου

1ο μέρος, από Μανσούρα - Αλεξάνδρεια 1918-1949

   

Ο πατέρας της Νικόλας Γεράσιμος, μετανάστευσε στην Αίγυπτο από την Λακωνία, γύρω στο 1865 σε ηλικία 13 ετών. Την εποχή αυτή δεν ήταν ασυνήθιστο οι παλαιότεροι μετανάστες να καλούν στην Αίγυπτο νεαρούς ανηψιούς τους , ώστε να έχουν έμπιστους βοηθούς. Οι Λάκωνες που είχαν ξεκινήσει από την Σπάρτη και από την Γκορυτσά εκείνη την εποχή, εργαζόντουσαν ως επιστάτες στα κτήματα του Αβέρωφ και άλλων μεγαλοκτηματιών στην περιοχή της Μανσούρας.

 

Μα πως ένας Γεράσιμος ( όνομα προφανώς Κεφαλλονίτικο) είχε βρεθεί στην Λακωνία ; Η έρευνα την δεκαετία του 1970 των αρχείων από τον συμβολαιογράφο Σπάρτης Μίμη Ανδριτσάκη έδειξε , ότι ο οπλαρχηγός Νικόλας Γεράσιμος ( παππούς του παππού μου), είχε ακολουθήσει τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, το 1820 , όταν αυτός διέρρηξε τις σχέσεις του με τους Εγγλέζους κατόχους τότε της Επτανήσου και μαζί με άλλους πήγε προς την Μάνη.

 Ο παππούς μου λοιπόν, καθώς μας λείπουν άλλες πληροφορίες, φαίνεται ότι μεγαλώνει και ανδρώνεται στην Μανσούρα όπου ασχολείται επιτυχώς με διάφορες επιχειρήσεις, με αποτέλεσμα σεβαστή περιουσία.

Συνάπτει έναν πρώτο γάμο, αλλά παιδιά δεν έρχονται και η σύζυγός του πεθαίνει.

Η μητέρα της πρώτης του συζύγου του λέει : Νικόλα, δεν θα σε αφήσω έτσι, θα σε παντρέψω εγώ !

 Στην Σπάρτη ζούσε η οικογένεια Ζαβάκου με έντεκα παιδιά, τρία αγόρια και οκτώ κορίτσια. Η  δεύτερη κόρη τους η Φωτεινή, ήταν 25 ετών και εκείνη την εποχή πλησίαζε να θεωρηθεί μεγαλοκοπέλλα…

Σπάρτη 1965, σπίτι θείας Δέσπως Ζαβάκου - Οικονομοπούλου, στο μπαλκόνι, οι θείες στα μαύρα.

 

 

Πίνακας των γονιών της Φωτεινής Ζαβάκου, ζωγραφισμένος στο Σικάγο βάσει φωτογραφίας

 ( παραγγελία της αδελφής της Φωτεινής, Κατίνας Ζαβάκου - Συκαρά )

  

Σικάγο, 1996. Ο δισέγγονός τους Γιάννης Καλλιανιώτης μπροστά στο …γενεαλογικό δέντρο

 Την παραμονή του Άη-Γιαννιού ( 24 Ιουνίου), όπως και άλλες ανύπαντρες κοπέλλες, είχε μετά από νηστεία πάει στο πηγάδι για να φέρει το περίφημο αμίλητο νερό. Κατά το έθιμο, στο νερό του πηγαδιού, ήταν πιθανό να δει την εικόνα του άνδρα που θα παντρευόταν.

Εκείνο το πρωϊ η Φωτεινή είδε να καθρεφτίζεται στην επιφάνεια του νερού του πηγαδιού, ένας φαλακρός γαλανομάτης. Απόρησε, αλλά, μιλιά !

                                      

Το συνοικέσιο έγινε μεταξύ του Νικόλα ετών 59 και της Φωτεινής ετών 25 και ήταν επιτυχημένο !

Γκίζα γύρω στο 1920. Επίσκεψη του ζεύγους Συκαρά από το Σικάγο, στην Αίγυπτο.

Από αριστερά Βαγγέλης Ζαβάκος, Χαράλαμπος Συκαράς, Κατίνα Ζαβάκου-Συκαρά, Νικόλας Γεράσιμος, Φωτεινή Ζαβάκου-Γερασίμου. 

          Φωτεινή, Κώστας, Τάκης, Κούλα, Μπέμπα, Γιάννης, Νικόλας

Το 1913 γεννήθηκε ο Παναγιώτης (Τάκης, † 1992), την Πρωτοχρονιά του 1916 η Βασιλική ( Κούλα,‪ †1999 ) και αργότερα την ίδια χρονιά ο Γιάννης (†1954). Ακολούθησε το 1918, η Αγγελική (Μπέμπα, † 2007) και το 1921-23 ο Κώστας (†1957).

 

 

Κώστας 1923 ; Μπέμπα 1918, Γιάννης 1916, Κούλα 1916, Τάκης 1913

   

 

                       Απόκριες  19.2.1922

Οι δουλειές του Νικόλα πήγαιναν πολύ καλά. Έφτασε να διαχειρίζεται όλα τα μόνιππα της Μανσούρας, είχε μεγάλη οικονομική άνεση και εξελέγη Επίτροπος στην Ελληνική Κοινότητα Μανσούρας. Ήταν Βενιζελικός και στις Εθνικές γιορτές μια μεγάλη Ελληνική σημαία κρεμόταν από τον ιστό του 2^ου ορόφου, όπου και το διαμέρισμα της οικογενείας Γερασίμου, μέχρι τα κεφάλια των περαστικών στο δρόμο. Στον 1ο όροφο έμενε η οικογένεια Φωτίου, Βασιλικών φρονημάτων.

Οι πατεράδες δεν μιλιόντουσαν, ενώ οι σύζυγοί τους προσπαθούσαν να τα συμβιβάσουν και επικοινωνούσαν απουσία μαρτύρων…

 Το διαμέρισμά τους ήταν ευρύχωρο χωρίς μεγάλες πολυτέλειες. Ήταν με ενοίκιο, όπως τα περισσότερα σπίτια των εμπορευομένων, οι οποίοι θεωρούσαν την ιδιόκτητη κατοικία ως περιττή δέσμευση κεφαλαίου.

 Εμείς τα παιδιά, το επισκεφθήκαμε μια φορά την δεκαετία του 1960, στην μοναδική μας επίσκεψη στην Μανσούρα, όταν το κατοικούσε ο θείος Τάκης με την οικογένειά του. Θυμάμαι την οροφή του μπάνιου, όπου ήταν στερεωμένα  γυάλινα κουπάκια που φιλτράριζαν με  γοητευτικό τρόπο το φως της ημέρας.

 

 Γάμος το 1920-21  του Ιωάννη Προβιά με την Μαρία Θωμοπούλου, στην Μανσούρα στην έπαυλη του επιστάτη των κτημάτων του Μιχάλη Ανδριτσάκη στην Σινέττα.

Μπροστά καθισμένα τα παιδάκια: Βαρβάρα Λιάκου, Μπέμπα Γερασίμου και μπροστά της ο Κώστας Γεράσιμος, δίπλα η Κούλα Γερασίμου και η Αθηνά Αναστασοπούλου.

Όρθια παιδάκια (χ) και Γιάννης Γεράσιμος, Ευγενική Γερασίμου- Ρασσιά, η νύφη Μαρία Θωμοπούλου, ο γαμπρός Γιάννης Προβιάς, η Σοφία Ψυχογιού-Αναστασοπούλου κρατώντας τον Τάκη Γεράσιμο, άγνωστη.

Πίσω από την νύφη  ο Σπύρος Λιάκος παιδάκι, ο Πάνος Προβιάς, δίπλα του η αδελφή του Χριστίνα σύζυγος Αναστάση Γεράσιμου και η συννυφάδα της Φωτεινή σύζυγος Νικόλα. Πίσω από την Χριστίνα, η Χρυσούλα κι ο Μήτσος Ανδριτσάκης και η Αργυρώ (Λούλα) Αναστασοπούλου. Πίσω της ο Ηλίας Γρηγορίου. Δίπλα του άγνωστη με (πιθανόν) τον Γιώργο Λιάκο, άγνωστος και (πιθανόν) η Πολυτίμη Λιάκου με τον δίδυμο αδελφό του Γιώργου, Κώστα. Πίσω της ο Παναγιώτης Ανδριτσάκης  (πατέρας Φιφίκας και Νανάς), ο Αναστάσης Γεράσιμος και (πιθανόν) ο Γιώργος Ανδριτσάκης (Τσουκαλάς).

Στην κορυφή στην μέση ο Νικόλας Γεράσιμος, πίσω του ο Αθανάσιος Αναστασόπουλος (;), μπροστά του ο Γιώργος Γρηγορίου (ευεργέτης), ο  Σιντ Αχμεντ και ίσως ο Μιμίκος Θωμόπουλος; Μπροστά στον Νικόλα Γεράσιμο ο Νάσος Γαροφάλλου και ο Δημήτρης ( Τζίμης) Αναστασόπουλος

Ουδείς χαμογελά. Συλλογή Μίλλυς Προβιά - Γιαννακάκη.

Σινέτα : όρθιοι ο Γιάννης Αναστασόπουλος, Τάκης Γεράσιμος, Κούλα Γερασίμου, Αθανασιάδου, Γιάννης Γεράσιμος. Καθήμενοι : Αθηνά Αναστασοπούλου, Μπέμπα Γερασίμου, Αθανασιάδης, Κώστας Γεράσιμος.

 

Οι δύο φίλες γύρω στο 1920

                  Φωτεινή Ζαβάκου-Γερασίμου και Σοφία Ψυχογυιού-Αναστασοπούλου

(Εδώ πάλι, κάποια ιδέα έχει ήδη σχηματιστεί στο μυαλό της θείας Σοφίας...

θα χρειαστεί να περιμένει σχεδόν 30 χρόνια...)

   

     

                                          Τζίμης Αναστασόπουλος         Κουλα Γερασίμου

                                                              Ένα ταξίδι το 1919

Έγγραφο της 9/8/1919 της Νομαρχίας Λακωνίας του Βασιλείου της Ελλάδος, που επιτρέπει στην Σοφία σύζυγο Αθανασίου Αναστασοπούλου γενν. το 1889, να αναχωρήσει εις Αίγυπτον μετά των τέκνων της Αργυρούλας, Δημητρίου γενν. το 1909, Ιωάννου ετών 5 και Αθηνούλας ετών 2.

                Φωτογραφίες των παιδιών στο οπισθόφυλλο του εγγράφου της Νομαρχίας

                         

                    Αργυρώ                                                                                   Δημήτριος

   

                        Ιωάννης                                                                                Αθηνά

Τους περιμένουν δύσκολα. Η οικονομική καταστροφή των συζύγων τους ήταν αμείλικτη. Πρωτη ήρθε αυτή του Αθανάσιου Αναστασόπουλου το 1927. Υποκύπτει σε καρδιακή ανακοπή. Ο ένας τους γιός ο Γιάννης θα πεθάνει το 1935, μόλις 20 χρονών, ενώ ο άλλος, ο Τζίμης γλυτώνει από τυφοειδή πυρετό. 

Ο θεράπων ιατρός, έχοντας χάσει κάθε ελπίδα, είχε δώσει της μάννας ένεση μορφίνης, γιά να τελειώνουν τα βάσανα του παλληκαριού. Η μάννα μετά από πολλή ώρα, βουβή, τσάκισε την ένεση κάτω από το πόδι της.

 Ήταν Μεγάλη Παρασκευή απόγευμα, σε λίγο το παιδί συνήλθε. Όταν το διηγείτο ο Μπάρμπα Τζίμης, μαζί με την ένεση, τσάκιζε και η φωνή του. 

  

Βασιλική και Αγγελική, γύρω στο 1930

Τα παιδιά μεγάλωναν. Ο Τάκης ο πρωτότοκος, όντας εξαιρετικά ζωηρός και τρομερός φαρσέρ, άλλαζε συχνά σχολεία, τα περισσότερα ιδιωτικά, αποπεμπόμενος. Σε κάποιο από αυτά έκοψε τις φούντες από όλα τα φέσια που φορούσαν οι μαθητές.

Η Βασιλική μετά τα πρώτα γράμματα, πήγαινε στο Γαλλικό σχολείο των Bonnes Sœurs. 

Εν τω μεταξύ εδραιώνεται και το Ελληνικό Σχολείο. Έτσι τα μικρότερα παιδιά πηγαίνουν εκεί, με τον οδηγό, κι ’ ένα από τα δύο αυτοκίνητα της οικογένειας, στο σχετικά απόμακρο και εξοχικό Τοριέλ. Το αυτοκίνητο επέστρεφε το μεσημέρι για να τους φέρει το ζεστό μεσημεριανό τους, μαζί με τις όποιες παραγγελίες του Διευθυντού κ. Χιωτίνη, ανάλογα με τις ελλείψεις της τροφοδοσίας του Σχολείου.

                       Εν τω μεταξύ στο σχολείο, κάτι ήδη συνέβαινε μεταξύ συμμαθητών...

                                                    Μπέμπα                         Σπύρος

                                                 

                                                   Γιά να τους δούμε από πιό κοντά...

Τα χρόνια προχωρούσαν και ο Τάκης μόλις είχε γραφτεί στο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο της Βηρυττού, ενώ η Μπέμπα ετοιμαζόταν για το κονσέρτο πιάνου της, στο Κονσερβατουάρ. Της είχαν ράψει για την περίσταση, μακρύ φόρεμα από Ελβετική οργκαντίνα με μικρά βελούδινα πουά που μεγάλωναν όσο μάκραινε το φόρεμα, σε ροζ-μωβ αποχρώσεις.

Είμαστε περίπου το 1933.

Το σοκ  της πρώτης απώλειας στο Χρηματιστήριο του Βάμβακος, ήταν ισχυρό.

Ο Νικόλας ρευστοποίησε ότι μπορούσε στην Αίγυπτο και πούλησε ό,τι ιδιοκτησία είχε στην Ελλάδα στον αδελφό του Αναστάση. Με αυτό το ρευστό και τις συμβουλές του χρηματιστή Ηλία Γρηγορίου προσπάθησε να ρεφάρει. Αυτή τη φορά η καταστροφή ήταν ολοκληρωτική.

 Οι δικαστικοί κλητήρες όρμησαν στο σπίτι. Η Φωτεινή τους είδε από το μπαλκόνι και πήγε στο μεγάλο χρηματοκιβώτιο στην κρεββατοκάμαρα. Με γρήγορες  κινήσεις πήρε χρεώγραφα και τα έκρυψε κάτω από το κρεββάτι. Μετά έκλεισε το χρηματοκιβώτιο και έμεινε όρθια στο δωμάτιο κυττάζοντας ήρεμα και σταθερά τους κλητήρες. Αυτοί χαιρέτισαν με σεβασμό, άδειασαν το χρηματοκιβώτιο και χωρίς άλλη έρευνα απεχώρησαν. 

Αυτά τα χρεώγραφα επέτρεψαν την επιβίωσή τους  για κάποιο διάστημα και ο Νικόλας άνοιξε ένα μικρό μπακάλικο.

Ο Τάκης εκδιώχτηκε από το Πανεπιστήμιο, όχι πιά για αταξίες αλλά για…αφραγκίες.

Η Κούλα γύρισε διωγμένη από τις Bonnes Sœurs και άρχισε απελπισμένη να τρίβει το ξύλινο πάτωμα ενώ τα δάκρυα έτρεχαν. Θα ήταν η αρχή της μανίας της με την καθαριότητα.

Τα μικρότερα παιδιά συνέχισαν στο Ελληνικό Σχολείο, ως επιχορηγούμενοι πιά και όχι ως χορηγοί.

Ο Τάκης διορίστηκε γραφέας στην Κοινότητα, η Κούλα έμεινε στο σπίτι.

 Αυτά τα χρόνια στάθηκαν πολύ δύσκολα. Κάποια βράδυα τα παιδιά περίμεναν στο μπαλκόνι, πότε θάρθει ο πατέρας με ένα κομμάτι τυρί από το μπακάλικο, για βραδυνό.

Άλλες φορές ο πατέρας φώναζε την Κούλα την πιο ασθενική από τα παιδιά, να κατέβει δήθεν για να βοηθήσει. Ήταν για να της δώσει την μοναδική μπανάνα που είχε φέρει, ώστε να την φάει στην σκάλα και να μην δούνε  τα άλλα αδέλφια και ζηλέψουνε.                        

                                               

 Ο αδελφός του Νικόλα, ο Αναστάσης, ευκατάστατος, κρατά αποστάσεις από την χειμαζόμενη οικογένεια. Αναλαμβάνει όμως τα έξοδα σπουδών στην Αθήνα, του Ντίνου Κουτσούμη, συμμαθητή του ανηψιού του Γιάννη.

 Οι εύποροι της Μανσούρας θα χρηματοδοτήσουν τις σπουδές του Γιάννη Γεράσιμου στην Ιατρική Σχολή της Αθήνας.

Φοιτητική Ταυτότητα

Φοιτητές Ιατρικής  Σχολής Αθηνών : Τμήμα ομαδικής φωτογραφίας, γύρω στο 1936.

  

                                                                        Στην Ακρόπολη

Ο "Μοτίβος" από την τοπική εφημερίδα "Τα Τσίντζινα"

Τέρμα Πατησίων 31/8/1935.

Στο κέντρο ο Γιαννάκης Γεράσιμος. Στα δεξιά του ο Γιώργος Αθ. Ανδριτσάκης

Η Αθήνα καλοδέχεται τον νεαρό Αιγυπτιώτη και η φοιτητική ζωή έχει φαίνεται ακόμη κάτι από το άρωμα του «Βαφτιστικού». 

Στα Τσίντζινα, χωριό του Πάρνωνα στα 1.100 μέτρα υψόμετρο, κατοικούμενο μόνο τα καλοκαίρια, τα σόγια από την Γκορυτσά και την Σπάρτη, αγκαλιάζουν τον νεαρό φοιτητή.

                           

Τσίντζινα γύρω στο 1935.  Πρώτος αριστερά Γιάννης Γεράσιμος. Πίσω δεύτερη από αριστερά Ευγενική Γερασίμου-Ρασιά.

Τσίντζινα, Πάρνωνας, 1.100 μ. υψόμετρο, παραθεριστικό χωριό Γκορυτσάς, Σπάρτης

Τσίντζινα γύρω στο 1935.

 Όρθιοι, τρίτος και τέταρτος από αριστερά Γιάννης Προβιάς, Γιάννης Γεράσιμος

Φέσια Αιγυπτιακά, στα ορεινά Τζίντζινα

(τέταρτη από αριστερά, η Κούλα Γερασίμου)

Εδώ οι φωτογραφίες, η διάσωση των οποίων στάθηκε μιά από τις θεμελιώδεις αιτίες αυτής της διήγησης,  θα μας εικονογραφήσουν δύο παράλληλες ιστορίες.

Του Γιάννη, φοιτητή στην Αθήνα, όπου θα τον επισκεφθεί γιά κάποιους μήνες η μεγάλη του αδελφή Κούλα. 

Την ζωή που συνεχίζεται στην Μανσούρα, με βόλτες στην εξοχή, μπάνια στα κοντινά θαλασσινά θέρετρα. Οι δυσκολίες πολλές, αλλά η συμπαράσταση και τα χαμογελαστά νιάτα, λάμπουν στις φωτογραφίες. 

                     

Στο πίσω μέρος αυτής της φωτογραφίας ο Γιάννης Γεράσιμος ιδιοχείρως:

Ο μέλλων νικητής του φθινοπωρινού Grand prix, Επαθλον "Ρετσίνα μου Ξανθιά"

Λουτράκι 1935?  Άγνωστη, Γιάννης, Κούλα Γερασίμου

Κάπου στην Αθήνα 1935 (ιδιοχείρως πίσω από την φωτογραφία)

Στην χιονισμένη Αθήνα του 1936-37 

Ταράτσα Λαϊκού Νοσοκομείου, δεξιά η Κούλα Γερασίμου, πιθανόν μετά από μικροεπέμβαση.

Τον Γιάννη επισκέπτεται η αδελφή του Κούλα και με μεγάλες φοιτητοπαρέες βγαίνουν στα ταβερνάκια της εποχής, μιά φορά και στην θρυλική  «Μάντρα» του Αττίκ.

Όχι για φαγητό βέβαια. Φρούτα και λίγο κρασί.

Για την περίσταση το ατελιέ ραπτικής της Κας Τ. θαυμάστριας των μελλοντικών γιατρών θα δανείσει βραδυνά φορέματα στις κοπελλίτσες : Προσοχή κορίτσια, τα φορέματα και τα μάτια σας ! Τα παραδίδω αύριο !

Οι δύο φίλοι

ΦΩΤΟ - ΣΤΟΥΝΤΙΟ ΚΑΛΟΓΕΡΙΔΗ & ΛΑΝΤΑ

ΓΕΩΡΓ. ΣΤΑΥΡΟΥ 4 - ΑΘΗΝΑΙ

Ομάδα γιατρών έξω από το Λαϊκό Νοσοκομείο, Αθήνα, λίγο πριν το 1940. 

Ο Γιάννης, δεύτερος από δεξιά.

Εν τω μεταξύ στην Μανσούρα...

Φωτογραφία-απόσταγμα Αιγυπτιωτισμού: μηχανοκίνητη λάντσα με το Ελληνικότατο όνομα Ήβη, με φόντο κλασσικό Νειλωτικό τοπίο με φελούκα με το χαρακτηριστικά καμπύλο τριγωνικό πανί.

Δεύτερος από αριστερά, ίσως ο Στέλιος Καλλιανιώτης και αγκαλιασμένες η Μπέμπα Γερασίμου και η Βάσω Ραντοπούλου.

                                         Ρας ελ Μπάρ ? Αριστερά η Μπέμπα, δεξιά ο Τάκης

Αριστερά ο Τάκης Γεράσιμος με αποικιακή κάσκα, στη μέση η Μπέμπα Γερασίμου με λευκό τυρμπάν.

Αιγυπτιακό αεροπλάνο με την παλαιά σημαία (μέχρι το 1952), ίσως το 1939 ?

Από αριστερά Χ, Μπέμπα Γερασίμου, Χ, Κούλα Γερασίμου,Χ, Αθηνά Αναστασοπούλου, Τζίμης Αναστασόπουλος,Χ,Χ,Χ.

   

Από την Αθήνα έφθασε τηλεγράφημα...

Τηλεγράφημα της 20/4/1938, ώρα 19.48 : Therma siharitiria Yanakis pire diploma      Yianari

Ο Γιάννης θα αποφοιτήσει το 1938. Το 1939 μετά από διαγωνισμό θα διοριστεί βοηθός της Α! Παθολογικής Κλινικής  του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αργότερα θα γίνει Επιμελητής στο Λαϊκό Νοσοκομείο. 

ΦΕΚ διορισμού Ιωάννη Γερασίμου

Ο μικρότερος αδελφός του ο Κώστας έχει ήδη εμφανίσει Παρκινσονισμό. Η οικογένεια θα τον στείλει στον αδελφό του στην Αθήνα, για καλυτερη ιατρική φροντίδα. Θα αποκλειστούν εκεί το 1940 και θα περάσουν μαζί τις κακουχίες της Κατοχής. 

Ο πρώτος που θα τους ξαναδεί είναι ο Τάκης, που συμπεριλήφθηκε στην Κυβερνητική αποστολή Γεωργίου Παπανδρέου από την Αλεξάνδρεια και μέσω Ιταλίας έφθασε στην Αθήνα. Εν μέσω ανταλλαγής πυρών του Εμφυλίου ( ανταρτοπόλεμο τον λέγαν τότε), θα διασχίσει την πόλη για να φθάσει στο καταφύγιο των αδελφών του στο Λαϊκό Νοσοκομείο, με μια κονσέρβα κρέας.

 

Ο Τάκης Γερασίμου επιστρατεύτηκε γύρω στο 1941-2 και μέχρι τις αρχές του 1945, η αδελφή του Μπέμπα τον αντικαθιστά στην Κοινότητα, ώστε να μην χαθεί το μοναδικό μηνιάτικο της οικογένειας. 

 

      Ο Τάκης και η Μπέμπα στην Αλεξάνδρεια στην βάση του αγάλματος του Σάαντ Ζαγλούλ

(Πίσω από την φωτογραφία, με γραφομηχανή! : Ο Γερασίμου με την αγαπητή Sorella του την Αγγελική (προτού την ερασθή ο Καλλιανιώτης) στην Αλεξάνδρεια στο άγαλμα του Ζαγλούλ, τον καιρό που ήταν ένδοξος ... στρατιώτης αλλά και ωραίο παιδί ( Νάταν τα νιάτα δυό φορές) ...

Ο πατέρας τους Νικόλας έχει πεθάνει  περίπου το 1940, σχεδόν 90 ετών.

 

 

 Η ανάμνηση της  Μπέμπας από τα 40 του πατέρα της : μας έρραψαν μαύρα φορέματα και μας αγόρασαν μαύρες καπελίνες, για το μνημόσυνο στην εκκλησία.

 Η Μπέμπα δακτυλογραφεί στην Κοινότητα, όπου εργάζεται και ο άλλοτε συμμαθητής της Σπύρος Καλλιανιώτης. Εξπέρ στην γραφομηχανή, προσφέρεται να της ελαφρύνει τον εργασιακό φόρτο. Εκείνη επωφελείται για να τελειοποιεί τα θαυμαστά της κεντήματα. Πολύ αργότερα δείχνοντας τις περίτεχνες βελονιές,  θα μας πεί : βλέπετε ; εκεί  είναι τα μάτια μου…

 

 Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος στάθηκε για την Μανσούρα μιά περίεργη γιορτή. Πόλη του εσωτερικού, γύρω της στάθμευαν πολυποίκιλα στρατεύματα. Οι ξένες παροικίες έπλεκαν, έραβαν πρόσφεραν σε χρήμα και σε είδος, αλλά και φρόντιζαν για την ψυχαγωγία των στρατευμένων.

Ποτέ άλλοτε δεν έγινα τόσοι χοροί στην Μανσούρα. Οι μεγάλοι κινηματογράφοι αφαιρούσαν τα καθίσματα και μετατρέπονταν σε σάλες χορού. Οι ορχήστρες δεν έλειπαν, οι αδειούχοι μπαρουτοκαπνισμένοι αξιωματικοί, καθώς και οι ωραίες κυρίες. Τα μπαούλα είχαν ανοίξει και οι νέες κοπέλλες δανείζονταν μακρυά βραδυνά που επιδέξια δάκτυλα «τρύπωναν» πάνω τους, για να ξηλωθούν το άλλο πρωϊ περιμένοντας την επόμενη «ενσάρκωση».

Οι περιπέτειες λίγες, τα ειδύλλια όμως πολλά. Την ευόδωση ή μη, την ανελάμβανε ο μέγας αστάθμητος παράγων…

                                                                  (@ mansouraglafka)

 Στο Κάϊρο και στην Αλεξάνδρεια, θα καταφύγει η εξόριστη Ελληνική Κυβέρνηση, η Βασιλική οικογένεια και πλήθος πολιτικών και στρατιωτικών. Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις έντονες, θα έχουν αποκορύφωμα τα κινήματα στην Μ.Ανατολή. Η μάχη του Ελ Αλαμέϊν θα δείξει τον δρόμο που τελικά θα κλίνει η ζυγαριά του πολέμου και το 1944 θα σημάνει την απελευθέρωση της Αθήνας, αλλά και την έναρξη του Εμφυλίου.

Αυτά τα μεγάλα γεγονότα δεν φαίνεται να επηρεάζουν την ζωή στην Μανσούρα, τουλάχιστον όπως μας παραδίδεται στην προφορική οικογενειακή ιστορία. Όταν χρόνια μετά ρώτησα τον θείο Τάκη Γεράσιμο, γιά τα όσα αναφέρει ο αγαπημένος μου συγγραφέας Στρατής Τσίρκας στην τριλογία του Ακυβέρνητες Πολιτείες, εκείνος άνθρωπος έμπειρος και γαλήνιος, απλώς παρατήρησε: δεν συνέβησαν έτσι τα πράγματα.

Η εξιστόρηση των παραπάνω γεγονότων γίνεται λεπτομερειακά από τον Άγγελο Στ. Βλάχο, εναν άλλο Μανσουριανό, γεννημένο το 1915, γιό του δικαστή των Μικτών δικαστηρίων Σταύρου Α. Βλάχου, ανηψιό και πρώτο εξάδελφο των εκδοτών Γεωργίου και Ελένης Γ. Βλάχου.

Επιτυχών στις εξετάσεις του Υπουργείου Εξωτερικών του 1939, υπηρέτησε στο Κρυπτογραφικό του Υπουργείου και διαλαθών των οικογενειακών πιέσεων, κατετάγη εθελοντής στο Αλβανικό. Στην Κατοχή, δραπέτευσε στην Μέση Ανατολή, όπου από το Υπουργείο Εξωτερικών, έζησε εκ των έσω τα δραματικά γεγονότα. Επέστρεψε με την Κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου μέσω Ιταλίας στην Ελλάδα.

Οι γλαφυρότατες περιγραφές του της εποχής, περιλαμβάνονται στον Α! Τόμο της αυτοβιογραφικής του σειράς " Μιά φορά κι' ένα καιρό, ένας Διπλωμάτης".

                                

Μετά το 1945, η ζωή συνεχίζεται ειρηνική στην Μανσούρα, με καλέσματα στην εξοχή, με εκδρομές στις κοντινές θάλασσες του Μπαλτίμ ή του Ρας Ελ Μπαρ.

Οι συνθήκες βέβαια του καθενός οικογενειακές, οικονομικές ή προσωπικές διαφέρουν, αλλά όλοι  μοιράζονται τα όσα μέσα υπάρχουν με καλή διάθεση και οι φωτογραφίες αποπνέουν μιά αρμονία.

Το 1949 βεβαίως πλησιάζει, με το τέλος των Διομολογήσεων και των Μικτών Δικαστηρίων, που θα σημάνουν την Αλλαγή Εποχής και αυτό με κεφαλαία! 

 

Ρας Ελ Μπαρ ή Μπαλτίμ 1945-1947

Καθισμένες από αριστερά, Μπέμπα Γερασίμου, νεαρός, Νανά και Φιφίκα Ανδριτσάκη, Τούλα Θωμοπούλου. Δεύτερη σειρά, τρίτη από δεξιά Κούλα Γερασίμου, δίπλα της ίσως Μπίτσα Καράγιωργα. Όρθιοι, από αριστερά Σπύρος Χαρίτος, πέμπτος ο Τάκης Γεράσιμος, Μπίλλης Προβιάς, Μιμίκος Θωμόπουλος, Σπύρος Καλλιανιώτης

Σινέττα: από αριστερά Μαρία Προβιά, Ρενέ Κριμίζη, Χ, Κούλα Γερασίμου,Χ, Ζούζα Κριμίζη, Γιώργος Αθ. Ανδριτσάκης, Ελεωνόρα Προβιά.

Στις ψαθοκαλύβες του Ρας Ελ Μπαρ γύρω στο 1947

Καθιστές από αριστερά, Τούλα Θωμοπούλου, Κούλα Γερασίμου, Σαϊτας, Γιώργος Δημ. Ανδριτσάκης, Σπύρος Καλλιανιώτης, Μίλλυ Προβιά, Μπέμπα Γερασίμου, Μιμίκος Θωμόπουλος.

Όρθιοι, Αιγύπτιος νέος, Χρυσούλα Ανδριτσάκη, Αγγελική Θωμοπούλου, Φωτεινή Γερασίμου, Ελεωνόρα Προβιά.

Από παλιά αρνητικά με χαρακιές, διασώθηκαν από τον καλλιτέχνη φωτογράφο Δημήτρη Ιωάννου.

                          

 

Εδώ προσθήκη  δεξιά Τάκη Γεράσιμου

            Ελληνική Λέσχη Μανσούρας ; καθήμενες αριστερά και δεξιά οι αδελφές Γερασίμου

Από αριστερά Ελεωνόρα Προβιά, Χ, Κούλα Γερασίμου, Τζίμης Αναστασόπουλος, Αθηνά Αναστασοπούλου, Μπέμπα Γερασίμου, Βάσω Ραντοπούλου,Χ,Χ, Μαρία Προβιά. Όρθιος αριστερά Πάνος Προβιάς.

Από αριστερά Γιώργος Πλ. Ανδριτσάκης, Μίλλυ Προβιά, Ντόλλυ Σαϊτα, Μπίλης Προβιάς, Μπέμπα Γερασίμου, Γιώργος Δημ. Ανδριτσάκης, Ελεωνόρα Προβιά, Τάκης Γεράσιμος, Μαρία Προβιά.

Όρθιοι, Χ, Μαίρη Γ. Ανδριτσάκη, Κούλα Γερασίμου.

Γύρω στα 1947 τα τρία αδέλφια φωτογραφίζονται στην Μανσούρα.

Το 1948, ένα χρόνο πριν εκπνεύσουν οι Διομολογήσεις, ο Δικαστής Κοκκινόπουλος που είχε συστήσει τον Σπύρο Καλλιανιώτη ως Διερμηνέα στα Μικτά Δικαστήρια Μανσούρας, τον πληροφορεί ότι άνοιξε η θέση του Διερμηνέως στο Ελληνικό Προξενείο στην Αλεξάνδρεια.

Η αίτησή του γίνεται δεκτή, οι οικονομικές αποδοχές ικανοποιητικές και έτσι δρομολογείται ο γάμος Σπύρου-Μπέμπας και η μετοικεσία στην Αλεξάνδρεια.

     

                           Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου στην Αλεξάνδρεια 4 Ιουνίου 1949

Κουμπάροι από αριστερά η Λούλα Παπαστρατηγάκη, ο Πάνος Προβιάς, ο Δημήτρης Ανδριτσάκης

Παρανυφάκια η Μυρτώ Ν. Παπαστρατηγάκη αριστερά και η Μαίρη Ν. Ανδριτσάκη.

Το νέο ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο προάστιο Μπούλκλεϋ της Αλεξάνδρειας, 3, οδός Χαϊντάρ Πασά, πάνω στην γραμμή του τραμ, 10μ λεπτά με τα πόδια από το Στάνλεϋ Μπαίϋ.

Φωτογραφίες και κείμενο © Γιάννη Καλλιανιώτη   

Στον ακόλουθο σύνδεσμο, όποιος ενδιαφέρεται, θα δεί το 1ο μέρος της ζωής του πατέρα μου, 1915-1949, από Μανσούρα -Αλεξάνδρεια.

thymamai@remembering (katipouthymithika.blogspot.com)

Η συνέχεια στο δεύτερο μέρος, κοινή και γιά τους δύο, με την οικογενειακή ζωή στην Αλεξάνδρεια 1949-1979.....................