Αλ Μάνυαλ, ένα παλάτι στον Νείλο
Al Manyal, un palais sur le Nil
Photos et texte © Ioannis Kallianiotis
Au Caire, sur l'île de Rhonda, dans les jardins luxuriants de
Le palais du prince Mohammed Ali Tawfiq (1875-1955)
prince héritier « éternel » d'Égypte
Prince Mohammed Ali Tawfiq
Fils du Khédive Tawfik et frère du Khédive Abbas Hilmi II, il est né au Caire en 1875. Successeur de son frère, jusqu'à la destitution de ce dernier du trône en 1914 par les suzerains britanniques de l'Égypte, en raison de sa position amicale envers l'Empire ottoman et les Puissances centrales (Allemagne, Autriche-Hongrie) dans la Première Guerre mondiale imminente !
Plus tard (1936-1938), membre de la Régence de trois membres d'Égypte en attendant la majorité du roi Farouk et de 1938 à 1952, héritier du trône, jusqu'à la naissance du fils de Farouk.
À titre indicatif, dans les jardins de ce palais, il fit construire une salle du trône autonome de deux étages, « au cas où elle serait nécessaire ».
Il ne s'est pas impliqué en politique ; il a écrit des livres relatant ses impressions de ses nombreux voyages.
Sans enfant suite à un accident d'équitation, il conçut le palais comme un musée destiné à abriter ses collections, le futur destinataire étant l'État égyptien.
Il épousa en 1941, à un âge avancé, l'ancienne actrice française Suzanne Hémon dans un mariage morganatique (non dynastique).
Il mourut en exil à Lausanne en 1955.
La porte monumentale en laiton
Elle donne sur une petite cour carrée.
sous la forme d'un poste de garde-concierge
Les carreaux de style Iznik annoncent déjà l'intérieur du palais
Le prince, grand collectionneur d'art islamique, possède de solides connaissances en jardinage et élève des chevaux arabes.
Les chevaux peuvent étancher leur soif ici
Tous les espaces et jardins du palais (62 000 m2) ont été conçus et construits sous la supervision directe du prince entre 1902 et 1937.
Ils comprennent un bâtiment de réception, où se trouvent les
Al Manyal, un palais sur le Nil
Photos et texte © Ioannis Kallianiotis
Au Caire, sur l'île de Rhonda, dans les jardins luxuriants de
Le palais du prince Mohammed Ali Tawfiq (1875-1955)
prince héritier « éternel » d'Égypte
Prince Mohammed Ali Tawfiq
Fils du Khédive Tawfik et frère du Khédive Abbas Hilmi II, il est né au Caire en 1875. Successeur de son frère, jusqu'à la destitution de ce dernier du trône en 1914 par les suzerains britanniques de l'Égypte, en raison de sa position amicale envers l'Empire ottoman et les Puissances centrales (Allemagne, Autriche-Hongrie) dans la Première Guerre mondiale imminente !
Plus tard (1936-1938), membre de la Régence de trois membres d'Égypte en attendant la majorité du roi Farouk et de 1938 à 1952, héritier du trône, jusqu'à la naissance du fils de Farouk.
À titre indicatif, dans les jardins de ce palais, il fit construire une salle du trône autonome de deux étages, « au cas où elle serait nécessaire ».
Il ne s'est pas impliqué en politique ; il a écrit des livres relatant ses impressions de ses nombreux voyages.
Sans enfant suite à un accident d'équitation, il conçut le palais comme un musée destiné à abriter ses collections, le futur destinataire étant l'État égyptien.
Il épousa en 1941, à un âge avancé, l'ancienne actrice française Suzanne Hémon dans un mariage morganatique (non dynastique).
Il mourut en exil à Lausanne en 1955.
La porte monumentale en laiton
Elle donne sur une petite cour carrée.
sous la forme d'un poste de garde-concierge
Les carreaux de style Iznik annoncent déjà l'intérieur du palais
Le prince, grand collectionneur d'art islamique, possède de solides connaissances en jardinage et élève des chevaux arabes.
Les chevaux peuvent étancher leur soif ici
Tous les espaces et jardins du palais (62 000 m2) ont été conçus et construits sous la supervision directe du prince entre 1902 et 1937.
Περιλαμβάνουν κτίριο υποδοχής, όπου και τα ιδιωτικά διαμερίσματα και η κύρια συλλογή, αίθουσα θρόνου, τζαμί με πύργο ωρολογίου (μιναρέ), μουσείο κυνηγιού (παλιοί σταύλοι).
Το 1938 προστέθηκε κτίσμα με 14 αίθουσες γιά την προσωπική του συλλογή. Σήμερα χρησιμοποιείται μόνο γιά περιοδικές εκθέσεις.
Το κτίριο υποδοχής και κατοικίας
Λεπτομέρειες από κεραμικά πλακίδια και μωσαϊκά μαρμάρου στην είσοδο.
Τα ορειχάλκινα φύλλα της πόρτας
Το εσωτερικό υπέρθυρο
Η κεντρική σάλα
Το παλαιότερο από τα κτίρια
Περιλαμβάνει στο ισόγειο την σάλα με το συντριβάνι, με πρόσβαση στην τραπεζαρία, το σαλόνι με τα σιντέφια, συνδεδεμένο με το δωμάτιο με το τζάκι (Σάκμα).
Διασχίζοντάς τη σάλα, έχομε πρόσβαση στο σαλόνι με τους καθρέφτες, το μεγάλο μπλε σαλόνι με τους ευρωπαϊκούς δερμάτινους καναπέδες και τις ωραίες ελαιογραφίες, το γραφείο του Πρίγκηπα και το χαρεμλίκι (ισόγειος γυναικωνίτης).
Δεξιά από το μεγάλο σαλόνι βρίσκεται ένα μικρότερο με θαυμάσια οροφή σε απομίμηση σταλακτιτών (mukarnas).
Στον 1ο όροφο (μη επισκέψιμο), η Αραβική αίθουσα, το υπνοδωμάτιο και τα λουτρά του Πρίγκηπα.
Στο μέσον της σκάλας το πορτραίτο του ιδρυτή της Δυναστείας.
Η είσοδος στο σαλόνι με τα σιντέφια
Η αίθουσα με τα σιντέφια και τα ανάλογα έπιπλα
Στους τοίχους πίνακες του Ρέφαα Ελ Ταχτάουϊ, απεικονίζουν την Αικατερίνη της Ρωσσίας, τον Αυτοκράτορα της Αυστρίας και τον Μαμελούκο που απέδρασε πηδώντας από τους τοίχους της Σιταντέλλας.
Η είσοδος της τραπεζαρίας
Η τραπεζαρία
Χαρακτηριστικό milieu de table, τεχνοτροπίας Ναπολέοντος Γ! (1855-1870)
Το ταβάνι της τραπεζαρίας
Η Shakma, με πλακίδια τύπου Ιζνίκ και το τζάκι με την χαρακτηριστική πυραμιδοειδή απόληξη που συναντάμε και στο Τοπ Καπί.
Τοίχοι και οροφή της Σάκμα
Διασχίζομε την σάλα με το συντριβάνι
Στην είσοδο του δωματίου με τους καθρέφτες το κάθισμα και η φωτογραφία του οικοδεσπότη.
Το δωμάτιο με τους καθρέφτες
Προοριζόταν γιά ανάγνωση ποίησης και λογοτεχνίας
Στους τοίχους πορτραίτα Οθωμανών Σουλτάνων κατά σειρά ανάρρησής τους στον θρόνο.
Είσοδος στον γυναικωνίτη από το δωμάτιο των καθρεπτών μέσω ξυλόγλυπτης θύρας που τους επέτρεπε να βλέπουν και ν' ακούν χωρίς να είναι ορατές.
Αντίστοιχο παράθυρο τεχνοτροπίας μασραμπία
Το μπλέ σαλόνι
Το μικρότερο σαλόνι με τους "σταλακτίτες"
Αποχαιρετούμε
Στον κήπο προς την αίθουσα του θρόνου
Η πόρτα
Η αίθουσα του θρόνου
Στο ισόγειο, η μακρόστενη αίθουσα είναι επιπλωμένη με χρυσοποίκιλτους καναπέδες και πολυθρόνες με βαθυκόκκινο βελούδο και το όνομα του Μοχάμεντ Άλυ σε χρυσά συρματερά κεντήματα.
Το ταβάνι κοσμεί ο χρυσός ήλιος του ηγεμόνα, με τις ακτίνες του να σκέπουν τους παρόντες.
Στο βάθος τρίθρονο με ξεχωριστή είσοδο αριστερά του. Πίσω του το πορτραίτο του ιδρυτή της Δυναστείας. Δεξιά του, καφασωτό χρυσωμένο παράθυρο, απ' όπου μπορεί να παρακολουθεί αθέατος ο εκπρόσωπος της Υψηλής Σουλτανικής Αρχής.
Παραστέκουν δύο υψηλοί κρυστάλλινοι κηροστάτες Βοημίας
Μοχάμεντ Άλυ Πασάς (1769-1849)
Ηγεμόνευσε 1805-1848
Στους τοίχους δεξιά του ιδρυτή, τα πορτραίτα των διαδόχων του μέχρι και τον αδελφό του οικοδεσπότη το 1914. Οι πινακίδες που τα συνοδεύουν περιγράφουν το ιδιότυπο σύστημα διαδοχής, του αξιώματος από τον ιδρυτή προς τον μεγαλύτερο σε ηλικία άρρενα απόγονό του και όχι από πρωτότοκο σε πρωτότοκο όπως στις Δυτικές Μοναρχίες.
Μέσω των πορτραίτων, αμφισβητείται συμβολικά η μετά το 1914 διαδοχή (Φουάντ, Φαρούκ), η οποία θεωρητικώς ανήκει στον οικοδεσπότη.
Όλα τα πορτραίτα είναι του ζωγράφου Χενταϊάτ.
Ιμπραήμ Πασάς (1789-1849)
Γιός του Μοχάμεντ Άλυ
Ηγεμόνευσε από τον Μάρτιο μέχρι τον Νοέμβριο του 1848
Αμπάς Πασάς (1813-1854)
Γιός του Τούσσουν, γιού του Μοχάμεντ Άλυ
Ηγεμόνευσε 1849-1854
Μοχάμεντ Σαϊντ Πασάς (1822-1863)
Γιός του Μοχάμεντ Άλυ
Ηγεμόνευσε 1854-1863
Χεδίβης Ισμαήλ (1830-1895)
Γιός του Ιμπραήμ Πασά, γιού του Μοχάμεντ Άλυ
Ηγεμόνευσε 1863-1879
Χεδίβης Τεουφίκ (1852-1892)
Γιός του Ισμαήλ, γιού του Ιμπραήμ, γιού του Μοχάμεντ Άλυ
Ηγεμόνευσε 1879-1892
Πηγή φωτογραφίας Flick
Χεδίβης Αμπάς Χίλμι Β! (1874-1944)
Γιός του Ταουφίκ, γιού του Ισμαήλ, γιού του Ιμπραήμ, γιού του Μοχάμεντ Άλυ
Ηγεμόνευσε 1892-1914
Αριστερά του πορτραίτου του ιδρυτή μεγάλοι καθρέφτες και δύο ελαιογραφίες του ζωγράφου Χενταϊάτ, η μία με τον Νείλο και τις Πυραμίδες , η άλλη με το οροπέδιο του Μοκκάταμ και την Σιταντέλλα.
Ο Νείλος και οι Πυραμίδες
Ο Νείλος και το οροπέδιο του Μοκκάταμ
Πηγαίνομε προς το εσωτερικό κλιμακοστάσιο
Η είσοδος του ηγεμόνα με την υπενθύμιση της Υψηλής Σουλτανικής Αρχής
Μπροστά στην σκάλα που οδηγεί στον όροφο, η μακέττα του αλαβάστρινου τζαμιού της Σιταντέλλας, όπου και ο τάφος του Μοχάμεντ Άλυ, ιδρυτή της Δυναστείας.
Επένδυση του κλιμακοστασίου
Η οροφή του κλιμακοστασίου
Ο διάδρομος
Το σαλόνι Ωμπυσσόν, ντυμένο με τις ομώνυμες ταπετσαρίες, δώρο του Ιλχάμυ Πασσά, παππού του οικοδεσπότη στην κόρη του και σύζυγο του Χεδίβη Ταουφίκ.
Οι επίχρυσες κονσόλες και οι κορνίζες των καθρεπτών τυπική μίξη μπαρόκ και ροκοκό, εποχής Ναπολέοντος 3ου (1855-1870)
Δύο χειμερινά σαλόνια το πρώτο με μπλέ και λευκά πλακίδια, όπως και οι πορσελάνες
Το τζάκι με την πυραμιδοειδή απόληξη
Το δεύτερο με ξυλεπενδύσεις και τζάκι σε αντιγραφή από παλάτι της Ιστανμπούλ
Οι πινακίδες του Μουσείου τοποθετούν κάπου εδώ το κρεββάτι της μητέρας του οικοδεσπότη Αμίνα Ιλχάμυ Χάνεμ, αλλά δεν το είδαμε, ισως είναι σε συντήρηση.
Παραθέτομε λοιπόν φωτογραφία της σε μεγάλη ηλικία.
Πρωτοπόρος στην φιλανθρωπία, με δική της σημαντική περιουσία, φωτογραφήθηκε ακάλυπτη ώστε να ενθαρρύνει το πέρασμα στην νέα εποχή μακρυά από την απομόνωση του χαρεμιού (χαρίμ=θηλυκό φύλο).
Η πόρτα εξόδου με πολύχρωμη μαρκετερί
Και πάλι στον κήπο, δεξιά από την είσοδο προς το Τζαμί
Ο πύργος του ρολογιού - μιναρές.
Μαροκινής τυπολογίας του 12 αιώνος, με μπαλκόνια στις τέσσερις πλευρές του.
Το ρολόϊ, ίδιο με αυτό του Σιδηροδρομικού Σταθμού, έχει οφιοειδείς δείκτες.
Στο υπέρθυρο καλλιγραφημένη "Μπασμάλλα"
" bism Allah al-Rahman al-Rahim "
"Εις το όνομα του Θεού, του Φιλεύσπλαχνου, του Ελεήμονος"
Η είσοδος του τζαμιού
Δεξιά της εισόδου η πλάκα ίδρυσης του τζαμιού. Αριστερά τα ονόματα των καλλιτεχνών και τεχνιτών που συνέβαλαν στην ανέγερση. Εκεί και το έτος κτίσεως 1352 έτος Εγείρας, (1933 μ.Χ.)
Η πόρτα
Το ποικιλμένο ταβάνι
Το εσωτερικό του τζαμιού είναι τετράγωνο και χωρισμένο σε δύο τμήματα.
Το μινμπάρ (βήμα ομιλίας) και το μιχράμπ (ημικυκλική εσοχή προς την κατεύθυνση της Μέκκας), βρίσκονται στο ανατολικό στα δεξιά.
Το κούρσι του μούκρι (κάθισμα του αναγνώστη του Κορανίου) βρίσκεται στο δυτικό, είναι από ξύλο και ποικιλμένο με χρυσωμένους Κορανικούς στίχους.
Όλα μέσα στους υπέροχους κήπους
Το εξωτερικό του τζαμιού
Οι παλιοί σταύλοι
Μετά την αποχώρηση του Πρίγκηπα έγιναν Μουσείο θηραμάτων .
Στεγάζει βαλσαμωμένα ζώα από την συλλογή του Βασιλέα Φαρούκ και των Πριγκήπων Μοχάμεντ Άλυ Ταουφίκ και Χάσσαν Κάμελ.
Χάρτης της Αιγύπτου με τις ζώνες κυνηγιού και σχέδια κεφαλών θηραμάτων
Το θέαμα ίσως εντυπωσιάζει κάποιους, μιά ελαφρά οσμή πλανάται πάντως...
Η έξοδος μας περιμένει...
...προς τον πατέρα Νείλο
Υστερόγραφο
Η Μοναρχία καταλύθηκε στην Αίγυπτο το 1953, σχεδόν ένα χρόνο μετά την επανάσταση του 1952.
Αυτούς τους λίγους μήνες τύποις Βασιλιάς ανακηρύχθηκε το βρέφος Άχμεντ Φουάντ και επίσης τύποις Αντιβασιλιάς ορίστηκε ο Πρίγκηπας Αμπντ Ελ Μόνεϊμ, απ' ευθείας απόγονος των Χεδίβηδων και ανηψιός του ιδιοκτήτη του Μάνυαλ.
Πριν από χρόνια σε ταξίδι τους στο Παρίσι, ανηψιός και θείος επισκέφθηκαν το ατελιέ του μεγάλου καλλιτέχνη της υαλουργίας και κοσμηματοτεχνίας Ρενέ Λαλίκ, όπου ο συλλέκτης Μοχάμεντ Άλυ Ταουφίκ παρήγγειλε μιά μνημειακή ταφόπετρα από κρύσταλλο της μοναδικής του τεχνοτροπίας, με την ανάγλυφη επιγραφή Αλλάχ. Του κόστισε μιά περιουσία!
Μετά από κάποιους μήνες η κρυστάλλινη πλάκα μεταφέρθηκε στο Κάϊρο και τοποθετήθηκε στο μνήμα που είχε ήδη ετοιμάσει ο Πρίγκηπας γιά τον εαυτό του, στον οικογενειακό τάφο του πατέρα του Χεδίβη Ταουφίκ.
Τα χρόνια πέρασαν, ο Πρίγκηπας εγκατέλειψε την Αίγυπτο το 1953 και το 1955 απεβίωσε στην Λωζάννη. Δεν υπήρχε περίπτωση να επιτραπεί ταφή του στο Κάϊρο.
Ο ανεψιός του Αμπντ Ελ Μόνεϊμ και η σύζυγός του Οθωμανίδα πριγκήπισσα και φημισμένη καλλονή Νεσλισάχ, από Αντιβασιλείς βρέθηκαν σε κατ' οίκο περιορισμό, κατάσχεση ακόμη και των προσωπικών τους αντικειμένων και κατηγορούμενοι σε Στρατοδικεία γιά συνωμοσία κατά του καθεστώτος. Οι κατηγορίες κατέπεσαν, αλλά το ζεύγος εξαντλημένο οικονομικά και ηθικά εγκατέλειψε την Αίγυπτο το 1959.
Το 1964 τα πράγματα δεν είχαν αλλάξει και ο ανηψιός του εγκαθιστάμενος στην Κωνσταντινούπολη, μετέφερε εκεί και την σορό του θείου.
Άδεια ταφής στην Αίγυπτο δόθηκε τελικά μετά την ανάληψη της Προεδρίας από τον Άνουαρ Ελ Σαντάτ. Τότε όμως διαπιστώθηκε ότι η κρυστάλλινη ταφόπετρα Λαλίκ έλειπε.
Τι είχε συμβεί;
En 1970, suite au décès soudain du président Nasser, on recherchait d'urgence une pierre tombale digne de ce nom… quelqu'un se souvint de la somptueuse pierre tombale qui surplombait la tombe vide…
À la mort du prince Abd El Moneim en 1979 à Istanbul, l'Égypte demanda que sa dépouille soit inhumée avec les honneurs militaires. Ainsi, le vice-roi, jadis traqué, fut enterré avec les honneurs d'État dans la mosquée El Rifai, auprès de ses ancêtres khédives.
Le premier président de la République égyptienne, le général Mohamed Naguib, est arrivé aux funérailles en criant et en pleurant, présentant ses excuses à sa veuve.
Les informations contenues dans la postface proviennent de la biographie « Neslişah, la dernière princesse ottomane » de Murat Bardakşi, AUC Press
Texte et photos © Ioannis Kallianiotis
privés et la collection principale , une salle du trône, une mosquée avec une tour de l'horloge (minaret) et un musée de la chasse (anciennes écuries).
En 1938, un bâtiment de 14 pièces fut ajouté pour abriter sa collection personnelle. Aujourd'hui, il n'est utilisé que pour des expositions temporaires.
Le bâtiment de réception et de résidence
Détails des carreaux de céramique et des mosaïques de marbre à l'entrée.
La porte en laiton
Le linteau intérieur
Le hall principal
Le plus ancien des bâtiments
Il comprend au rez-de-chaussée le hall avec la fontaine, avec accès à la salle à manger, le salon avec les pièces en bois frit, relié à la pièce avec la cheminée (Sakma).
En traversant le couloir, on accède au salon avec les miroirs, au grand salon bleu avec les canapés en cuir européen et les magnifiques tableaux à l'huile, au bureau du prince et au harem (les appartements des femmes au rez-de-chaussée).
À droite du grand salon se trouve une pièce plus petite avec un magnifique plafond imitant des stalactites (mukarnas).
Au premier étage (non ouvert au public), se trouvent la chambre arabe, la chambre et les bains du prince.
Au milieu de l'escalier se trouve le portrait du fondateur de la dynastie.
L'entrée du salon avec les lustres
La pièce ornée de nacre et de meubles assortis
Sur les murs sont accrochées des peintures de Refa El Takhtawi, représentant Catherine de Russie, l'empereur d'Autriche et le Mamelouk qui s'est échappé en sautant des remparts de la citadelle.
L'entrée de la salle à manger
La salle à manger
Milieu de table typique, dans le style de Napoléon III ! (1855-1870)
Le plafond de la salle à manger
Shakma, avec ses carreaux de style Iznik et sa cheminée à l'extrémité pyramidale caractéristique que l'on retrouve également à Topkapi.
murs et toit en Sakma
Nous traversons le hall avec la fontaine
À l'entrée de la pièce avec les miroirs, le siège et la photo de l'hôte.
La pièce avec les miroirs
Il était destiné à la lecture de poésie et de littérature.
Sur les murs sont accrochés les portraits des sultans ottomans, classés par ordre d'accession au trône.
L'accès aux appartements des femmes se faisait depuis la salle des miroirs par une porte en bois sculpté qui leur permettait de voir et d'entendre sans être vues.
Fenêtre correspondante de style moucharabieh
Le salon bleu
Le plus petit salon avec les « stalactites »
Nous disons au revoir
Dans le jardin, en direction de la salle du trône
La porte
La salle du trône
Au rez-de-chaussée, le long et étroit hall est meublé de canapés et de fauteuils aux tons dorés, recouverts de velours rouge foncé et ornés du nom de Muhammad Ali brodé de fil d'or.
Le plafond est orné du soleil doré du souverain, dont les rayons se reflètent sur les personnes présentes.
À l'arrière-plan, un tritrône avec une entrée indépendante sur sa gauche. Derrière lui, le portrait du fondateur de la dynastie. À sa droite, une fenêtre dorée à croisillons, d'où le représentant du Haut Sultanat peut observer sans être vu.
Deux grands chandeliers en cristal de Bohême
Mohammed Ali Pacha (1769-1849)
Règne de 1805 à 1848
Sur les murs à droite du fondateur, les portraits de ses successeurs jusqu'au frère de l'hôte en 1914. Les plaques qui les accompagnent décrivent le système particulier de succession, du fondateur à son descendant mâle aîné et non de premier-né à premier-né comme dans les monarchies occidentales.
À travers ces portraits, la succession d’après 1914 (Fuad, Farouk), qui appartient théoriquement à l’hôte, est symboliquement remise en question.
Tous les portraits sont du peintre Hedayat.
Ibrahim Pacha (1789-1849)
Fils de Muhammad Ali
Il régna de mars à novembre 1848.
Abbas Pacha (1813-1854)
Fils de Tussoon, fils de Muhammad Ali
Il régna de 1849 à 1854.
Mohammed Said Pacha (1822-1863)
Fils de Muhammad Ali
Règne : 1854-1863
Khédive Ismaïl (1830-1895)
Fils d'Ibrahim Pacha, fils de Muhammad Ali
Règne : 1863-1879
Khédive Tewfik (1852-1892)
Fils d'Ismaël, fils d'Ibrahim, fils de Muhammad Ali
Règne : 1879-1892
Source de la photo : Flickr
Khédive Abbas Hilmi II (1874-1944)
Fils de Tawfiq, fils d'Ismail, fils d'Ibrahim, fils de Muhammad Ali
Règne : 1892-1914
À gauche du portrait du fondateur se trouvent de grands miroirs et deux peintures à l'huile du peintre Hedayat, l'une représentant le Nil et les pyramides, l'autre le plateau de Mokkatam et la Citadelle.
Le Nil et les pyramides
Le Nil et le plateau de Mokkatam
Nous nous dirigeons vers la cage d'escalier intérieure.
L'entrée du souverain, symbole de l'autorité du Haut Sultan.
Devant l'escalier menant à l'étage supérieur, se trouve la maquette de la mosquée en albâtre de Citandella, où se situe le tombeau de Muhammad Ali, fondateur de la dynastie.
Revêtement d'escalier
Le plafond de l'escalier
Le couloir
Le salon d'Aubusson, orné des tapisseries du même nom, un cadeau d'Ilhami Pacha, le grand-père de l'hôte, à sa fille et épouse du Khédive Tawfik.
Les consoles dorées et les cadres de miroirs sont un mélange typique de baroque et de rococo, de l'époque de Napoléon III (1855-1870).
Deux salons d'hiver, le premier avec des carreaux bleus et blancs, comme la porcelaine
La cheminée à toit pyramidal
La seconde, avec ses boiseries et sa cheminée, est une copie d'un palais d'Istanbul.
Les panneaux du musée situent le lit de la mère de l'hôte, Amina Ilhami Hanem, quelque part par ici, mais nous ne l'avons pas vu, il est peut-être en réparation.
Voici donc une photo d'elle à un âge avancé.
Pionnière de la philanthropie, dotée d'une fortune considérable, elle a été photographiée nue pour encourager la transition vers une nouvelle ère, loin de l'isolement du harem ( harem = genre féminin ).
La porte de sortie ornée de marqueterie colorée
Et de nouveau dans le jardin, à droite de l'entrée de la mosquée
La tour de l'horloge - le minaret.
Typologie marocaine du XIIe siècle, avec des balcons sur ses quatre côtés.
L'horloge, identique à celle de la gare, possède des aiguilles sinueuses.
« Bashmallah » inscrit sur le linteau
"bisme Allah al-Rahman al-Rahim"
« Au nom de Dieu, le Clément, le Miséricordieux »
L'entrée de la mosquée
À droite de l'entrée se trouve la plaque commémorative de la fondation de la mosquée. À gauche figurent les noms des artistes et artisans ayant contribué à sa construction. On y trouve également l'année de construction : 1352 de l'Hégire ( 1933 ap. J.-C. ).
La porte
Le plafond coloré
L'intérieur de la mosquée est carré et divisé en deux sections.
Le minbar ( estrade ) et le mihrab ( niche semi-circulaire orientée vers La Mecque ) sont situés à l'est, sur la droite.
Le kursi du mukri ( siège du lecteur du Coran ) est situé à l'ouest, est fait de bois et décoré de versets coraniques dorés.
Le tout au sein de magnifiques jardins
L'extérieur de la mosquée
Les anciennes écuries
Après le départ du prince, ils sont devenus un musée du jeu.
Elle abrite des animaux empaillés provenant de la collection du roi Farouk et des princes Mohammed Ali Tawfiq et Hassan Kamel.
Carte de l'Égypte avec les zones de chasse et des illustrations de têtes de gibier
Le spectacle peut impressionner certains, mais une légère odeur persiste...
La sortie nous attend...
...au Père Nil
Post-scriptum
La monarchie a été abolie en Égypte en 1953, près d'un an après la révolution de 1952.
Durant ces quelques mois, le nourrisson Ahmed Fuad fut officiellement proclamé roi et le prince Abd El Moneim, descendant direct des Khédives et neveu du propriétaire de Manyal, fut également officiellement nommé vice-roi.
Il y a des années, lors d'un voyage à Paris, mon neveu et mon oncle ont visité l'atelier du grand maître verrier et joaillier René Lalique, où le collectionneur Mohamed Ali Tawfik lui avait commandé une stèle funéraire monumentale en cristal, réalisée dans son style unique, avec l'inscription « Allah » en relief. Cela lui avait coûté une fortune !
Après quelques mois, la dalle de cristal fut transportée au Caire et placée dans le tombeau que le prince avait déjà préparé pour lui-même, dans le tombeau familial de son père, le khédive Tawfik.
Les années passèrent, le prince quitta l'Égypte en 1953 et mourut à Lausanne en 1955. Il était hors de question qu'il soit autorisé à être enterré au Caire.
Son neveu, Abd El Moneim, et son épouse, Neslishah, une princesse ottomane d'une beauté renommée, furent assignés à résidence par les vice-rois ; leurs biens personnels furent confisqués et ils furent accusés de complot contre le régime devant des tribunaux militaires. Les charges furent abandonnées, mais le couple, épuisé financièrement et moralement, quitta l'Égypte en 1959.
En 1964, rien n'avait changé et son neveu, installé à Istanbul, y a également transféré le corps de son oncle.
L'autorisation d'inhumer la dépouille en Égypte fut finalement accordée après l'accession au pouvoir d'Anouar el-Sadate. Cependant, on découvrit alors que la pierre tombale en cristal de Lalique avait disparu.
Que s'était-il passé ?
En 1970, suite au décès soudain du président Nasser, on recherchait d'urgence une pierre tombale digne de ce nom… quelqu'un se souvint de la somptueuse pierre tombale qui surplombait la tombe vide…
À la mort du prince Abd El Moneim en 1979 à Istanbul, l'Égypte demanda que sa dépouille soit inhumée avec les honneurs militaires. Ainsi, le vice-roi, jadis traqué, fut enterré avec les honneurs d'État dans la mosquée El Rifai, auprès de ses ancêtres khédives.
Le premier président de la République égyptienne, le général Mohamed Naguib, est arrivé aux funérailles en criant et en pleurant, présentant ses excuses à sa veuve.
Les informations contenues dans la postface proviennent de la biographie « Neslişah, la dernière princesse ottomane » de Murat Bardakşi, AUC Press
Texte et photos © Ioannis Kallianiotis
